A PHP Error was encountered

Severity: Notice

Message: Undefined index: HTTP_ACCEPT_LANGUAGE

Filename: core/Public_Controller.php

Line Number: 89

Backtrace:

File: /var/www/html/application/core/Public_Controller.php
Line: 89
Function: _error_handler

File: /var/www/html/application/core/Public_Controller.php
Line: 51
Function: language_control

File: /var/www/html/index.php
Line: 282
Function: require_once

TURİNG | Büyük İstanbul Tarihi

TURİNG

Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu (TURİNG veya TTOK) 1923 yılında, Gazi Mustafa Kemal’in talimatları üzerine, Avrupa’daki uygulamalar emsal alınarak, Reşit Saffet Atabinen başkanlığında kurulmuştur. İlk unvanı Türk Seyyahin Cemiyeti’dir. Daha sonra Türk Turing Kulübü (Touring Club Turc) unvanını almıştır. Kuruma, 1930 yılında kamu yararına çalışır kurum statüsü tanınmış, gümrük ve trafik mevzuatı ile bazı yetki ve görevler verilmiştir. Kurum, turizm ve otomobil alanlarında faaliyet gösteren, millî ve amatör bir organizasyondur.

Turizmin iktisadi faydası ve turistik hizmetin niteliğinin ülkede bilinmediği dönemde TURİNG önemli çalışmalar yapmıştır. Kuruluşunu izleyen dönemde uzun yıllar turizm ve kültür alanında tanıtıma yönelik âdeta bir kamu kuruluşu işlevi görmüştür. Türkiye’nin ilk afişleri, ilk turistik rehberleri, ilk karayolu haritası bastırılmış, ilk lisan kursları açılmış, ilk tercüman rehber sınavları TURİNG tarafından yapılmıştır. İlk turizm incelemeleri hazırlanmış ve yayımlanmış, turizm kongre ve konferansları düzenlenmiştir. Kamu teşkilat yapısı, mevzuatı ve uygulamalarının turizmin ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde yeniden düzenlenmesi konusunda çalışmalar yapılmıştır.

İlk yıllarında faaliyetlerini Galata Voyvoda (Bankalar) Caddesi’nde, Adalet Hanı’nda iki odalı bir ofiste iki memurla yürütmüştür. Dar kadrosu ve sınırlı bütçesine rağmen, üyesi olduğu Uluslararası Turizm Birliği (AIT)’nin yıllık toplantısının İstanbul’da yapılmasını sağlamış, Dolmabahçe Sarayı ilk kez bir turizm faaliyetinde kullanılmıştır.

Dünyada ve Türkiye ekonomisinde dışa açılmanın ve canlanmanın başladığı 1950’lerde kurum, yaşlanan kadrosu ve bünyesiyle, üzerine düşen yeni fonksiyonları üstlenebilmekten uzak kalır. Kurum, bu dönem belirgin bir durgunluk içerisindedir. Büro önce Tepebaşı Meydanı’nda Moralı Pasajı’nın ikinci katına taşınır. Burada beş yıl kaldıktan sonraki on yılda, Asmalımescit Sokağı’nda, Nil Pasajı’nın ikinci katında faaliyet gösterir. Burası, kurumun satın aldığı ilk mülktür.

TURİNG’in herkes tarafından tanınması Çelik Gülersoy’un (d. 1930-ö. 2003) genel müdürlüğü döneminde olur. TURİNG’e 1947 yılında henüz İstanbul Hukuk Fakültesi öğrencisiyken memur olarak giren Çelik Gülersoy, 1957 yılında müdür muavini, 1961-1967 yılları arasında kurumun hukuk müşaviri olarak görev yapar. TURİNG’in kurucu başkanı olan Reşit Saffet Atabinen’in 42 yıllık görev döneminden sonra, 1965 yılında vefatının ardından Çelik Gülersoy yönetimi devralır.

Çelik Gülersoy’un genel müdürlüğü döneminde; Batı örneklerinden yararlanılarak, ilk teknik yol yardım servisi kurulmuş, turistlere kredi açılması sistemine geçilmiş, renkli ve yabancı dillerde kitapların yayımlanmasına başlanmış, turizme yönelik enformasyon hizmetleri başlatılmıştır. Bu dönemde Şişli Meydanı’ndaki hizmet binası satın alınarak, ofis koşulları iyileştirilmiştir. Çelik Gülersoy ismi de izleyen yıllarda İstanbul’un tarihî mekânlarının turizme kazandırılması konusunda yaptığı çalışmalarla özdeşleşmiştir.

Gümrük ve Maliye bakanlıklarıyla 1971 yılında yapılan protokol çerçevesinde, yurt dışından Türkiye’ye giren taşıtlar için bir teminat senedi niteliğindeki “triptik” belgelerinin gümrük kapılarında TURİNG tarafından verilmesi sistemi getirilmiştir. Bu uygulama, izleyen yıllarda kurumun mali kaynaklarını önemli ölçüde artırmıştır. Kurumun artan kaynakları, turistik potansiyeli olan bazı tarihî mekânların restorasyonunda kullanılmıştır.

1979 yılında İstanbul Belediyesi ile kurum arasında, İstanbul’daki parklar ve köşklerin imarı, ıslahı ve işletilmesi için bir protokol yapılmıştır. Bu protokol kapsamında çok sayıda turistik mekân ıslah edilerek TURİNG tarafından işletilmeye başlanmıştır.

1990 yılında gümrük rejiminin değiştirilerek triptik zorunluluğunun kaldırılması, kurumu ana gelir kaynağından mahrum bırakmıştır. 1994 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından sözleşmesi yenilenmeyerek tahliye edilen mekânlardan Yıldız Parkı’nda; Malta Köşkü, Çadır Köşkü, Pembe ve Yeşil seralar, Emirgân Parkı’nda; Beyaz Köşk, Sarı Köşk ve Pembe Köşk, Çamlıca Tepesi Tesisleri ve Hidiv Kasrı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından işletilmeye başlanmıştır.


Bu makale Antik Çağ’dan XXI. Yüzyıla Büyük İstanbul Tarihi adlı eser içerisinde 2015 yılında yayımlanmıştır.

Matbu nüshayı pdf dosyası olarak indirmek için tıklayınız.

ALT BAŞLIKLAR
İlgili Makaleler